Tema 3

   Öğretmemiz Gereken Becerilere Biz Ne Kadar Sahibiz?

 Zaman değiştikçe, çağ atladıkça insanın kendisi değişiyor.Zamandan çok insanın kendisi,insanın özellikleri değişiyor. İnsanın yaşadı çağa ayak uydurabilmesi için ; sahip olması gereken özellikleri , yeterlilikleri değişiyor. 21. yy da insanların sahip olması gereken beceriler değişmiştir. 21. yüzyılda dijital teknolojilerin kullanımı tüm dünyada her alanda yaygınlaşarak artış göstermiş ve günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir."Toplumdaki değişimler birçok, kişi ve kurumu etkilemektedir. Eğitimde bu kurumlardan biridir. Yaşanan değişimler eğitsel açıdan da bazı değişimleri meydana getirmektedir. Eskiden bir öğrenciden beklenen davranış biçimi ve bilgi şu an için farklılaşmış durumdadır." ( Tutaysalgır, 2014)

   "Bu gelişmenin doğal sonucu olarak da dijital teknoloji ortamında doğan ve bu teknolojilerden etkilenerek büyüyen yeni nesil öğrenciler ortaya çıkmıştır. Dijital teknolojiyle kuşatılmış ortamlarda büyüyen öğrenciler, kendilerinden önceki nesillere göre bil-işsel, sosyo-kültürel ve eğitim alanlarında önemli farklılıklara sahiptirler. Dijital Yerlilikten Dijital Bilgeliğe uzanan süreçte bu nesil değişimine devam etmektedir. Yeni Binyılın Öğrencileri olarak adlandırılan bu öğrencilere etkili bir eğitim sağlamak için, öncelikle bu öğrencilerin özelliklerinin neler olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Eğitim, ilk önce hedef kitleyi tanımakla başlar. " (Şahin,2009)Bizde birer eğitimci olarak bugün ki temamızda hedef kitlemizi tanımaya çalışacağız daha sonrada hedef kitlemize gerekli becerileri kazandırabilmek için ne kadar yeterliliklerimiz var ona bakacağız.

    Bilim adamları tarafından yapılan araştırmalar sonucunda öğrencilerden beklenen 21. YY. becerileri şu şekilde sıralanmıştır.

Öğrenme ve Yenilenme Becerileri

Yaratıcılık ve Yenilenme

•       Çalışma hayatında orijinalite ve yaratıcılık sergilemek

•       Diğerlerinin işine yarayacak yeni fikirler geliştirmek, uygulamak ve anlatmak

•       Yeni ve farklı bakış açılarına açık ve uyumlu olmak

•   Yeniliğin geliştiği alanlarda yaratıcı fikirlerimle somut ve yararlı yardımlarda bulunurum

Eleştirel Düşünme ve Problem Çözme

•       Anlamaya yönelik doğru akıl yürütmek

•       Karmaşık seçimler yapmak ve kararlar vermek

•       Sistemlerarası ilişkileri anlamak

•       Farklı bakış açılarını netleştirmeye ve daha etkili çözümler üretmeye yönelik sorular belirlemek ve sormak

•       Problem çözmek ve soruları yanıtlamak üzere bilgiyi sınırlandırmak, çözümlemek ve birleştirmek

İletişim ve İşbirliği

•   Konuşurken ve yazarken düşünceleri ve fikirleri açık ve etkili bir şekilde birleşitirip kullanmak

•     Farklı takımlarda etkin çalışabilme becerisi göstermek

•   Ortak bir amaca ulaşabilmek için gerekli çabayı gösterecek şekilde esnek ve istekli olmak

•     İşbirliğine dayalı çalışmalar için sorumluluğu paylaşmak

Bilgi, Medya ve Teknoloji Becerileri

Bilgi Okur-yazarlığı

•  Problemlerin çözümüne yönelik olarak; bilgiye yeterli ve etkili düzeyde ulaşmak, bilgiyi eleştirel ve yeterli düzeyde değerlendirmek, doğru ve yaratıcı bir şekilde kullanmak

• Bilginin erişimine ve kullanımına yönelik olarak etik ve yasal konularda temel bir anlayışa sahip olmak

Medya Okur-yazarlığı

•  Medyadaki iletilerin hangi amaçlara yönelik ve hangi araçları, özellikleri ve yenilikleri kullanarak nasıl yapılandırıldığını anlamak

•  İnsanların iletileri nasıl farklı yorumladığını, değer yargılarının ve bakış açılarının nasıl işe koşulup koşulmadığını, medyanın inanç ve davranışları nasıl etkilediğini gözlemek

• Bilginin erişimine ve kullanımına yönelik olarak etik ve yasal konularda temel bir anlayışa sahip olmak

Bilgi ve İletişim Teknolojileri (ICT) Okur-yazarlığı

• Bilginin ekonomik kullanımına yönelik olarak, bilgiye erişmek, yönetmek, bütünleştirmek, değerlendirmek ve yaratmak üzere dijital teknolojileri, iletişim araçlarını ve/veya ağları uygun kullanmak

•    Bilgiyi araştırmak, düzenlemek, değerlendirmek ve paylaşmak üzere tekonolojiyi araç olarak kullanmak, ve bilginin erişimine ve kullanımına yönelik olarak etik ve yasal konularda temel bir anlayışa sahip olmak

Yaşam ve Meslek Becerileri

Esneklik ve Uyum

•     Farklı rol ve sorumluluklara uyum sağlamak

•     Karmaşık ve önceliklerin değiştiği ortamlarda etkin olarak çalışmak

Girişimcilik ve Öz-Yönelim

•     Kendi anlayışını ve öğrenme gereksinimlerini gözlemlemek

•    Uzmanlaşmak üzere temel becerilerin ve/veya öğretim programının sınırlarını aşarak kendi öğrenme sınırlarını ve fırsatlarını keşfetmek, genişletmek

•    Becerilerini profesyonel düzeye yükseltmek üzere girişiminde bulunmak

•   Başkalarının gözetimi olmaksızın görevleri tanımlamak, öncelik sırasına koymak ve tamamlamak

•     Zamanı etkili kullanmak ve iş yükünü idare etmek

•     Öğrenmenin yaşam boyu bir süreç olduğuna ilişkin kararlı davranışlar sergilemek

Sosyal ve Kültürlerarası Beceriler

•     Diğerleriyle uygun ve üretken bir şekilde çalışmak

•     Uygun olduğunda grupların ortak anlayışını ayarlamak

•    Yenilikleri arttırmak ve iş kalitesini yükseltmek üzere kültürel farklılıklar arasındaki boşlukları doldurmak ve farklı bakış açılarını kullanmak

Üretkenlik ve Sorumluluk

•   İşin zamanında ve kaliteli yapılabilmesi için yüksek standart ve hedefler belirlemek ve bunlara ulaşmak

•   Titiz ve olumlu iş etiği sergilemek (örneğin, işe zamanında gelmek ve güvenilir olmak)

Liderlik ve Sorumluluk

•    Diğerlerini belirli bir hedefe yönelik etkilemek ve yönlendirmek üzere bireylerarası ve problem çözme becerileri kullanmak

•    Ortak bir hedefe ulaşmak üzere diğerlerinin güçlerini düzenlemek

•    Dürüst ve etik davranışlar sergilemek

        · Zihninde toplum yararını düşünerek sorumlu davranmak

Çağ atladıkça 21. yy pedagojisi de değişti şimdi bunları kısaca inceleyelim. 21. yy öğrenci özellikleri değiştikçe pedagojide değişmiştir. 21. yy pedagojisi şunları yapmamız gerektiğini vurguluyor.

·         Teknolojik bir şekilde bilgi ve medya akıcılığı oluşturmak

·         Öğretim sırasında müfredat içinde bağlar kurmak

·         Disiplinler arası bağlarla bilgileri sağlamlaştırmak

·         Doğal ortamlarında ve güçlendirilmiş teknolojiyi kullanan kişiler yetiştirmek

·         Proje tabanlı öğretim tekniğini kullanmak

·         Öğretim aracı olarak problem çözmeyi kullanmak

·         Şeffaf değerlendirme araçlarını kullanarak çok boyutlu

·         Düşünme becerilerini geliştirmek(Sarıdaş,2014)

 21. yy öğrecnilerine kazandırmamız gereken becerilere baktık. Şimdide 21. yy öğrencileri öğrenmeyi nasıl tercih ediyorlar ona bakalım. Prensky dijital yerlinin öğrenme tercihlerini 10. madde ile belirtmiş.

Prensky’nin Dijital Yerlilerinin 10 Öğrenme Tercihi

1. Anlık Hız (oyun hızı) : Bu neslin günlük yaşantısında oyun büyük yer tutar. Uzun sürekeskin bir dikkatle tekrar edilen davranışlar kalıcılık sağlamaktadır (Prensky,2001b, s.3). Bu nedenle bu nesildeki çocuklar dijital ortamdan edindikleri hızlı eylem/hızlı tepki alışkanlıklarını gerçek dünyaya da taşımaktadırlar. Öğrenciler bilgiye (enformasyona) daha hızlı erişmekte ve çevreleriyle oyun hızında etkileşmektedirler.

2. Paralel (Eşzamanlı) İşlemler : Aynı anda müzik dinleme, ders çalışma, arkadaşlarıyla Chat yapma, televizyon seyretme gibi eylemlerden birden fazlasını aynı anda yapmaktadırlar.

3. Grafikler Öncelikli : TV ve bilgisayar ortamlarından edindikleri görsel kültürün etkisiyle önceki nesillerin kullandığı resimsiz düz metinlerden oluşan kitaplar ve gazeteler bu nesle çekici gelmemektedir. Veri edinilen dijital veya basılı materyallerde önce grafik öğelere dikkat etmekte ve bu öğeleri eski nesillere göre daha fazla kullanmak istemektedirler.

4. Rastgele Erişim : Internet’teki hiper-ortamlarda davrandıkları üzere içeriğe rastgele erişimde bulunarak okumayı tercih etmektedirler. Bir başka deyişle, Yeni Binyılın Öğrencileri verilen bir metni baştan sona okumak yerine metin içerisinde serbestçe gezinerek okumaktadırlar. Okuma sırasında doğrusal sıralamaları takip etmemektedirler.

5.Bağlanabilirlik : Yeni Binyılın Öğrencileri internet üzerinden sosyal ağlara üye olmayı,

arkadaşlarıyla sürekli elektronik ortamlarda haberleşmeyi tercih etmektedirler.

 6.Aktiflik : Yeni Binyılın Öğrencileri kendilerini pasifleştiren öğretimsel uygulamalara

tahammül edememekte, tam tersine aktif şekilde yaparak yaşayarak öğrenmeyi tercih etmektedirler.

7.Oyun : Yeni Binyılın Öğrencileri bilgisayarları sadece araç olarak değil, aynı zamanda oyun amaçlı olarak da kullanmaktadırlar. Eğitim ortamlarında ise oyun oynayarak eğlenerek öğrenmeyi tercih etmektedirler.

8. Anında Karşılığını İstemek : Öğrencilerin yaptıkları işlerde anında ve açık dönüt istedikleri, beklemeye tahammül edemedikleri belirtilmektedir.

 9.Fantezi : Öğrencilerin fantezileri ve kurguları ciddiye aldıkları, hayal gücünü kullanmayı gerektiren oyun ve etkinlilere önem verip bu tür ortamlara katıldıkları gözlenmektedir.

 10.Teknolojiyle Arkadaş : Öğrenciler teknolojiyi kendilerine güç veren, işlerini kolaylaştıran hayatlarının çok önemli ve gerekli bir parçası olarak görmektedirler. Teknolojiyi düşman ve korkutucu olarak değil, bir arkadaş olarak gördükleri belirtilmektedir.

    MEB öğretmenlerin öğrencilere gerekli becerileri kazandırabilmesi için öğretmenlerin sahip olması gereken yeterlilikleri açıklamıştır.Meb Bilişim teknolojileri öğretmenleri özel alan yeterliklerini kısaca özetleyelim.

• ·       Öğretme uygun plan yapabilme
• ·       Öğretim hedeflerine uygun teknolojik kaynakları seçerek kullanma
• ·  Öğrenenlerin farklı gereksinimlerini karşılayabilecek teknoloji destekli öğrenme ortamlarını tasarlayarak kullanabilme
• ·       Bilişim teknolojileri ile ilgili kavramları yerinde ve doğru kullanabilme
• ·       Amaca uygun doğru bir bilgisayar sistemi kurma, bu sistemle uyumlu yazılım ve çevre birimlerini tanıyarak kullanabilme
• ·    Yazılı donanım ve ağ unsurları için temel bakım ve onarım stratejileri geliştirerek uygulayabilme
• ·         Dosyalama ve zaman yönetimi ile ilgili organizasyonları yapabilme
• ·         Belirli amaçlar için hazırlanmış uygulama  yazılımlarını kullanabilme
• ·         Ağ ve internet uygulamalarını yerinde kullanabilme
• ·    Öğrenenin farklı gereksinimlerini karşılayabilecek teknoloji destekli süreçler ve uygulamalar düzenleyebilme
• ·   Bilişim teknolojilerinden yararlanarak bilgiye ulaşan, veri toplama, analiz ve değerlendirebilme
• ·         Etkili öğrenme  ve öğretme materyalleri hazırlayabilme
• ·   Özel gereksinimli ve özel eğitime gereksinim duyan öğrencileri dikkate alan uygulamaları yapabilme
• ·         Yapacağı ölçme değerlendirme uygulamalarının amaçlarını belirleyebilme
• ·         Bilişim teknolojileri öğrenmelerini ölçme ve değerlendirme
• ·         Bilişim teknolojilerinden yararlanarak, öğrenmeleri ölçme ve değerlendirme
• ·       Bilgisayar ve diğer teknolojileri kullanarak sağlık ve güvenlik ile ilgili gerekli önlemleri alabilme
• ·         Bilişim teknolojileri kullanımda etik kurallara uyabilme
• ·         Bilişim teknolojileri kullanımda yasal kuralları bilme
• ·         internet ve ağ uygulamalarını yerinde ,güvenli ve sorumlu kullanabilme
• ·         Bilişim teknolojilerinden mesleki gelişim açısından yararlanabilme

    Şimdi biz Bilişim teknolojileri öğretmenleri olarak 21.yy öğrencilerine gerekli becerileri kazandırmak için ne kadar yeterliyiz bakalım.

  21. yy pedagojisi konusunda bölüm olarak yeterince bilgiye sahip olduğumuzu düşünüyorum ama bunu uygularken zaman zaman doğru uygulamayabiliyoruz. Proje tabanlı öğretim tekniğini nasıl kullanmamız gerektiğini bölümde yaptığımız projeler sayesinde; gayet  iyi kullanabiliriz. Bt araçlarını kullanarak düşünme becerilerin nasıl geliştirmemiz gerektiğini ve ne kadar çok önemli olduğunu biliyoruz. Eğitim oyunları yazmayı , gördüğümüz birçok derste öğrendik ve uyguladık.21. yy öğrencilerinin dikkatini nasıl çekmemiz gerektiği konusunda yeterince bilgiye sahip olduğumuzu düşünüyorum. 21. yy öğrencilerinin anında karşılık istediğini, kendimizden de bildiğimiz için staj yaptığımız okullarda, sınıfta projelerini değerlendirdiğimiz arkadaşlarımıza; anında karşılık vermeyi ve dönüt vermeyi yeterince  uyguluyoruz.

MEB'in  Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin sahip olması gereken yeterliklere baktığımızda yeterince yeterliliğe sahip olmadığımızı düşünüyorum. 21. yy pedagojisini biliyoruz ama 21.yy teknoloji araçlarını bizde doğru kullanamıyoruz ve doğru kullanamadığımız bir şeyi öğrencilere ne kadar öğretebileceğimiz tartışılması gereken bir şeydir. Bilişim teknolojileri ile ilgili kavramları tam olarak bilmiyoruz. Bilişim teknolojileri kullanımında gerekli etik kuralları yeterince bilmiyor ve uygulamıyoruz. Lisans dönemi boyunca mesleki açıdan kendimizi yeterince geliştirmedik mesleki gelişimimizi daha fazla artırmak gerekmektedir.21. yy pedagoji bilgilerine sahip olsak ta 21.yy becerilerine tam olarak biz sahip değiliz ve sahip olmadığımız becerileri başkalarına öğretemeyiz.Hedef kitlemize kazandırmak istediğimiz becerileri ilk önce biz uygulayabilelim ki hedef kitlemize gerekli becerileri öğretebilelim.
Kaynakça:

Açıkgenç,A &Köse,M.(2011.)MEB 21 YY Öğrenci Profili. [çevrim-içi: http://www.meb.gov.tr/earged/earged/21.%20yy_og_pro.pdf], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.

Becerilerini Öğrencilere Kazandırmada Öğretmenlerin Rolü .Kavramnet, 7.[çevrim-içi: http://www.kayram.net/edergi/07/21yuzyil.pdf] , Erişim tarihi:11Nisan 2015.

Erkut,E.(2014).21.YY Bireylerden Hangi Becerileri ve Yetkinlikleri İstiyor. .[çevrim-içi: http://www.gelecekegitimde.com/21-yuzyilda-basarili-olmak-icin-bireylerden-hangi-beceriler-isteniyor/], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.Karagöz,S (2014). 21.Yüzyıl

MEB,Bilişim Teknolojileri Öğretmenliği Alan Yeterlikleri. [çevrim-içi: http://otmg.meb.gov.tr/belgeler/ogretmen_yeterlikleri_kitabi/%C3%96%C4%9Fretmen_Yeterlikleri_Kitab%C4%B1_bili%C5%9Fim_teknolojileri_%C3%B6%C4%9Fretmeni_%C3%B6zel_alan_yeterlikleri_ilk%C3%B6%C4%9Fretim_par%C3%A7a_7.pdf/], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.

Şahin, M. C. (2009). Yeni binyılın öğrencileri’nin özellikleri. [çevrim-içi: https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/283/927740.pdf?sequence=1&isAllowed=y], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.

Sarıdaş,G.(2014).21YY Öğretiminin Özellikleri. .[çevrim-içi: http://www.ogrenmen.com/egitim-ogretim/21-yuzyil-ogretiminin-ozellikleri.html], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.

Sarıdaş,G.(2014).21YY Öğretiminin Özellikleri. .[çevrim-içi: http://www.ogrenmen.com/egitim-ogretim/21-yuzyil-pedagojisi.html], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.8

Tutaysalgır, H. (2014). Öğrencilerin Sahip Olması Gereken 21. YY Becerileri. [çevrim-içi: http://egitimteknoloji.net/2014/05/ogrencilerin-sahip-olmasi-gereken-21-yy-becerileri/], Erişim tarihi:10 Nisan 2015.